Freestyle BMX: Interview met Nikita Ducarroz: “Ik voelde me een beginner”

De Zwitsers-Amerikaanse BMX-rijder Nikita Ducarroz groeide op in de Verenigde Staten. Als kind voetbalde Nikita, maar toen kreeg ze paniekaanvallen en durfde ze niet meer in de buurt van mensen te zijn. Dus begon ze te trucken met de BMX in de achtertuin – YouTube-tutorials hielpen haar. Nikita was toen 14 jaar oud. Tegenwoordig is ze tweevoudig runner-up in BMX en won ze brons op de Olympische Spelen van 2020. Ze spreekt openlijk over haar angststoornissen en pleit voor geestelijke gezondheid in de sport.

FREERIDE: Nikita, volg je de FMB World Tour?

Nikita Ducarroz: Af en toe kijk ik naar een livestream en ben ik gefascineerd door wat ze doen. En ja, het is vergelijkbaar, maar totaal anders.

Dit jaar is er een aparte vrouwencategorie bij Crankworx-evenementen op de FMB World Tour. Denk je soms, oké, ik ga ze door elkaar halen?

Ja, ik heb zulke fantasieën. Maar ik ben nog niet klaar om mijn BMX in de hoek te zetten en op mijn MTB te stappen. De Crankworx-parcoursen zijn enorm, maar ik denk dat ik in ieder geval alle sprongen zou halen. Wennen aan de mountainbike is vereist.

Hoe fit ben jij op een mountainbike?

Ik heb een crossmotor en zelfs een volledig geveerde fiets, maar helaas kan ik er niet vaak op rijden. Ik zou graag mijn BMX-trucs omtoveren naar MTB. Ik herinner me dat ik de crossmotor probeerde. De vering voelde raar aan en ik had een ongewoon grote hoeveelheid fiets tussen mijn benen. Ik voelde me een beginner – geen goed gevoel. Maar na korte tijd raakte ik ermee in paniek. Maar dat was een paar jaar geleden, sindsdien heb ik de fietsen niet meer aangeraakt.

Als je ergens succesvol in wilt zijn, moet je je maar op één ding concentreren. Het zou mijn schuldige geweten zijn dat me zou vertellen: waarom zit je op de mountainbike, je zou nu op de BMX kunnen trainen.

Sommigen beweren dat het belangrijk is om een balans te hebben. Om het plezier niet te verliezen.

Natuurlijk is balans belangrijk. Ik reis de wereld rond met mijn BMX, zie nieuwe plekken. Ik ben momenteel in Costa Rica, waar ik naast training ook aan het surfen ben. Ik wil op dit moment echter niet wennen aan het mountainbiken, mijn focus ligt op Parijs (nvdr: daar vinden in de zomer de Olympische Spelen plaats).

Veel BMX’ers veranderen van paddock. Prominente voorbeelden zijn Kriss Kyle, Christian Rigal en Brad Simms.

Ja, natuurlijk snap ik dat. En het fascineert me. Ik denk dat ze enthousiast is over de nieuwe dingen, maar ik heb nog niet genoeg van BMX’en.

Hoe kunnen we ons de BMX freestyle scene voorstellen?

Oef, ik ken de MTB-scene niet, dus het is moeilijk voor mij om een vergelijking te maken. Het is erg atletisch bij ons. Dat betekent: veel trainen in de sportschool, gezonde voeding en gericht trainen in het park.

Klinkt serieus, minder als leuke ritten zoals de BMX’ers op straat.

Begrijp me niet verkeerd, we hebben ook plezier. Ook is je beeld van BMX’ers op straat achterhaald. Het is alsof ze eeuwig uitslapen, de sportschool vermijden en fastfood eten. Nee, ik ken veel mensen die net zo professioneel trainen als wij. Ook hier is de vermogensdichtheid enorm. Kortom, ik zie veel parallellen. De straat-BMX’ers leven hun creativiteit uit in de stadscentra, wij in het skatepark.

Heb jij het in je om een BMX’er voor op straat te zijn?

Nee, je moet weten dat wij BMX’ers in het skatepark rijden op gestandaardiseerde hellingen met vergelijkbare radiussen. Op straat zul je het moeten doen met wat de stad te bieden heeft. Maar natuurlijk, als er een heup is, dan kan ik me er een weg uit schieten of wallrides rijden.

Je roept op tot meer steun van verenigingen als het gaat om mentale gezondheid. Wat verwacht je en wat heb je tot nu toe bereikt?

Ik eis niet, ik sensibiliseer. Ik heb het erover omdat het geen taboe zou moeten zijn. Ik denk dat vooral sporters het moeilijk vinden om over psychische problemen te praten. Je moet weten: als professionele atleet gaat het erom sterk te zijn en er sterk uit te zien. Of het nu tijdens de wedstrijd is of tussendoor. Je laat je kwetsbare kant niet zien en je wilt niet om hulp vragen. Dat vind ik onzin en daar wil ik mee breken. Mentale trainers komen tegenwoordig veel vaker voor dan een paar jaar geleden. Dat is goed nieuws.

Werk je samen met een mental coach en hoe helpt hij jou?

Voor mij gaat het er niet alleen om mijn zenuwen in bedwang te houden en met de druk om te gaan voor de wedstrijd. Als tiener worstelde ik met angststoornissen en paniekaanvallen. Daarom heb ik al heel lang een psychotherapeut om me te helpen ermee om te gaan.

Met andere woorden, mentale coaches helpen atleten eerder om te gaan met de druk voor een wedstrijd dan met andere levensproblemen zoals verdriet, scheiding of depressie?

Het hangt af van wat de sporter wil en hoe gekwalificeerd de mental coach is.

Wat maakt een goede mental coach?

Een goede mental coach is bekwaam, stelt de juiste vragen en stuurt gedachten naar de oplossing. Velen onderschatten dit en denken dat hij toch gewoon luistert. Maar dat is niet waar. De relatie tussen atleet en mental coach is heel belangrijk, het moet kloppen. De coach moet je begrijpen en weten wat je drijft.

Heb je tips om je zenuwen in bedwang te houden? Bijvoorbeeld voordat de wedstrijd wordt gelopen.

Het is heel individueel. Het helpt me om de run in mijn geestesoog te visualiseren. Ik ben ook goed in het praten tegen mezelf. Daar word ik rustig van. Een zekere losheid helpt me bijvoorbeeld bij het maken van een grapje voor het hardlopen. Daarnaast zijn er ademhalingsoefeningen wanneer ik voel dat ik te nerveus word.

Wanneer heb je voor het laatst een paniekaanval gehad?

Er zijn grote en kleine. Ik heb ermee leren leven. De laatste die ik had was na het EK. Mijn vlucht vertrok over een paar uur en ik was alleen in de hotelkamer. Mijn team en mijn mental coach waren al weg. Mijn hart ging tekeer, ik kon nauwelijks ademen. Ik zat op het bed en kon me niet bewegen. Je moet weten, dit is een totaal verlies van controle. Een paar weken geleden had ik een kleine paniekaanval. Ik sprak met mijn ouders en vrienden aan de telefoon, wat hielp. Het ergste is wanneer u de aanval probeert te vermijden.

Zullen we je ooit zien als een professionele mountainbiker?

Misschien. Ik weet in ieder geval zeker dat als ik de BMX aan de kant leg, ik op mijn mountainbike stap. Maar ik wil nog steeds BMX rijden.