Lange afdalingen op de MTB hebben iets van een rodeorit. Hoe efficiënt en gevoelig het chassis van een fiets ook is, het lichaam van de berijder moet nog steeds talloze schokken opvangen. Vooral op snelle en geblokkeerde paden is er veel gerommel en kan de rijder zich goed aan het stuur vasthouden. Hoe meer trillingen van het stuur naar het lichaam worden overgebracht, hoe vermoeider de spieren worden en hoe groter de kans op pijnlijke of gevoelloze handen. “Armpump”, zoals het fenomeen is gedoopt, is de grootste vijand van veeleisende enduro- en downhill-rijders. Uiteindelijk zijn de trillingen op het stuur niets meer dan trillingen en deze zijn fysiek te verklaren. De ontwikkelaars van onderdelenfabrikant Spank moeten goed hebben opgelet in de natuurkundeles en een stuur hebben ontworpen dat minder zou moeten zwaaien dan andere. We wilden weten welke wetenschap erachter zit en of het echt voelbaar is in de praktijk.
Hoe het Spank Spike Vibrocore-stuur de armpomp bestrijdt
Motorrijders accepteren armpomp vaak als een vervelende bijkomstigheid van hun sport. Het wordt echter gevaarlijk wanneer de pijn in de arm chronisch wordt. Het zogenaamde “Chronic Exertional Compartment Syndrome” (CECS) is vooral bekend uit de motorcrosssector. CECS kan echter theoretisch overal voorkomen waar het lichaam gedurende lange tijd wordt blootgesteld aan laagfrequente trillingen, inclusief mountainbiken. Door de permanente belasting kunnen de spieren in de onderarm opzwellen en, wanneer ze met bloed worden opgepompt, tot 20 procent in volume toenemen. Fietsers kennen het fenomeen bijvoorbeeld als “dikke armen” na een lange dag in het bikepark. Als de zwelling te ernstig wordt, drukken de spiervezels tegen de fascia waarin ze lopen. Dit leidt tot pijn, minder prestaties en, in het ergste geval, CECS.
Om erachter te komen welke trillingen tot de armpomp leiden, heeft Spank het frequentiebereik gemeten waarin MTB-sturen meestal oscilleren. De oneffenheden van de ondergrond worden via de banden, het wiel, de vooras, de vork, het frame en tenslotte de stuurpen op het stuur overgebracht. In de regel oscilleren sturen in MTB-gebruik met een frequentie tussen twee en 200 harten. De meeste oscillaties liggen tussen de vijf en 50 harten. Helaas is dit bijna congruent met het frequentiebereik van acht tot 50 harten, wat artsen problematisch vinden met betrekking tot armpompen.
Gelukkig dempen alle sturen, afhankelijk van het ontwerp en het materiaal, een deel van de trillingen. Toch hebben alle modellen een bepaald frequentiebereik waarin ze resoneren met de rest van de trillingen. In dit resonantiebereik, dat meestal ergens tussen de twaalf en 25 harten ligt, versterkt de natuurlijke trilling van het stuur zelfs het armpompeffect. Hier ligt het grootste risico op pijnlijke handen en vermoeide armen.
Om te voorkomen dat vermoeiende trillingen door resonantie worden versterkt, zocht Spank naar een manier om het resonantiebereik van het Spike-stuur naar boven te verplaatsen. Hier komt de gepatenteerde vibrocore-technologie om de hoek kijken, die ervoor moet zorgen dat stuurtrillingen alleen in een hoger frequentiebereik optreden. Spank communiceert niet precies welk bereik dit is, maar de hogere frequenties waarin het Spike Vibrocore-stuur begint te trillen, zouden veel minder vaak voorkomen op het parcours.
Om het trillingsbereik van het Spark Vibrocore-stuur te manipuleren, vertrouwt Spank niet op carbon van verschillende afmetingen, maar op een interieur van biologisch afbreekbaar schuim. Net als andere aluminium sturen is de Spark in het begin hol. Met behulp van de “Dual Extreme Gradual Taper Technology” wordt aan de buis getrokken die later het stuur zal vormen. Deze loopt taps toe vanaf het klemgebied en wordt aan het einde van het stuur weer dikker. 3D CNC-buigmachines vormen vervolgens het stuur. Dit is volledig geautomatiseerd en is bedoeld om een maximaal efficiënt materiaalgebruik mogelijk te maken en structureel verzwakkende slijpprocessen overbodig te maken. Daarna wordt het klemgebied van de Spank Spike extra gehard. Ten slotte wordt de vibrocore-schuimkern in de binnenkant van het stuur geïnjecteerd, wat een trillingsdempend effect zou moeten hebben. Tot zover de theorie, maar hoe presteert het Spank Spike Vibrocore stuur in de praktijk?
Details over de Spank Spike Vibrocore
- Prijs: 125,00 Euro >> bijv. Hier verkrijgbaar tegen een gereduceerde prijs
- Gewicht: 322 g (onverkort, BIKE-meting)
- Materiaal: Aluminium
- Klemdiameter: 35 mm
- Breedte: 820 mm
- Inkortbaar: ja, tot 760 mm
- Stijging: 25 (getest) / 40 / 60 mm
- Geometrie: 8° Backsweep / 5° Upsweep
- Bijzonderheden: Schuimkern voor trillingsdemping
Hoe rijd je op het Spank Spike Vibrocore stuur met trillingsdemping?
Het is niet de eerste keer dat we het Spank Spike Vibrocore stuur op de proef stellen. Sterker nog, we hebben al veel energie gestoken in de première in 2016om het effect ervan te kwantificeren. In die tijd gingen we zelfs op pad met complexe meettechnologie om de trillingsdemping van het stuur te bepalen.
Het ontnuchterende resultaat op dat moment: één effect was meetbaar, maar het was in zo’n klein bereik dat het zinloos leek in het echte motorleven. Op dat moment waren we niet in staat om het voordeel van de vibrocore-technologie in het laboratorium of in de praktijk te bepalen. En vandaag? Inmiddels is het de zesde generatie Vibrocore-sturen op de markt, ons huidige testmodel wordt geleverd met een grote klemmaat van 35 millimeter.
De eerste indruk van het Spank Spike Vibrocore stuur: Degelijk onderdeel! Met een breedte van 820 millimeter en een dikke klemstandaard is de Spike best veel stuur. Dit is niet alleen te merken aan de weegschaal. Met veel vertrouwen kunnen endurorijders op het Spank-stuur de afdaling in schieten. De stuurprecisie van de grote aluminium beugel ligt op een hoog niveau. Desalniettemin ziet de Spike er best comfortabel uit voor zo’n massief stuur. Bovendien is het onder het 35-inch aluminium stuur een van de sturen die zelfs na een lange dag op de fiets nog steeds comfortabel is om te rijden. Handen en armen blijven relatief lang ontspannen. Een teken van de wonderbaarlijke kracht van vibrocore?
Misschien. Met definitieve zekerheid kunnen we het energiebesparende effect van het Spank Spike Vibrocore-stuur niet bevestigen. In het labOf we konden getuigen van een grotere excursie dan andere aluminium sturen met een standaard van 35 mm. En met 27,56 N/mm is de stijfheid van de Spank Spike Vibrocore lager dan bijvoorbeeld die van een Race Face Atlas met dezelfde afmetingen of het OneUp carbon stuur dat ook werd getest.
In de praktijk merkten we een zeker comforteffect, maar geen superioriteit ten opzichte van andere sturen. Hoeveel afdalingen we elkaar ook in de armen hebben gepompt en hoe vaak we ook heen en weer wisselden met een ander stuur: het grote wow-effect bleef uit. In plaats daarvan kan worden gezegd dat de Spike Vibrocore Hoewel het een topstuur is voor radicale afdalingen, lijkt het comforteffect verloren te gaan in de keten van effecten. Als het op demping aankomt, hebben banden en handvatten gewoon meer potentieel voor optimalisatie dan het Spank-stuur kan bieden. Maar als je absoluut een bomstabiel, maar niet te stijf aluminium stuur met een klem van 35 millimeter wilt, zijn downhill-freaks goed geadviseerd met de Spank Spike.
Conclusie over de Spank Spike Vibrocore in de test – Aluminium stuur met schuimkern voor meer comfort
Helaas konden we ook deze keer het vibrocore-effect niet duidelijk voelen. Ter vergelijking: er zijn gewoon sturen zonder schuimkern op de markt die vergelijkbaar comfort bieden – veel van hen met een lager gewicht. In de niche van downhill-geschikte aluminium sturen met 35 millimeter klemming is de Spank Spike Vibrocore echter een sterk stuur met een goed gevoel van comfort. – Jan Timmermann, BIKE-redacteur
- Solide aluminium constructie schept vertrouwen
- Goed rijcomfort voor materiaal en klembreedte
- zwaar
- Voordeel van Vibrocore-technologie laag in vergelijking met concurrerende producten en andere componenten op de fiets
